Listado de la etiqueta: sermos_galiza

Onte 1673: Primeira Gala do Libro

Gala_do_libro_2016

Saímos felices da primeira Gala do Libro celebrada no serán de onte en Compostela. A iniciativa, compartida pola AGE, AELG e a Federación de Librarías de Galicia, coa intención de recoñecer a excelencia dos traballos realizados cada ano no sector da lectura e da creación literaria, abre unha nova etapa para o futuro deste sector estratéxico da cultura galega. No marco das incertezas que supón o actual proceso de hibridación da comunicación literaria e a ausencia en Galicia de políticas públicas de lectura, o discurso de Cesáreo Sánchez Iglesias, en representación das tres asociacións convocantes, expresou un estado de ánimo esperanzoso e proactivo, propio de quen non acepta resignado as actuais políticas conformistas.

A homenaxe ao sabio catálán Pere Gimferrer, como escritor galego universal; o recoñecemento das traxectorias de Laiovento e da Libraría Pedreira; os premios a Sermos GalizaEspazo Lectura e a Póética, a iniciativa de creación hipertextual de Fran Alonso foron do meu maior agrado. Como tampouco podo queixarme dos premios que corresponderon a Xerais en Narrativa, Poesía, Teatro á Mellor iniciativa bibliográfica que achegan azos e doses de autoestima ao traballo do noso cadro.

Onte 1357: Sobre a cultura da Autonomía

2015061410433628798Sermos Galiza publicou onte na web unha parte da entrevista que Belén Puñal me fixo para o «A fondo» dedicado á cultura da Autonomía. Nas miñas respostas insisto na importancia que creo tivo para o sector editorial en lingua galega o proceso de normalización lingüística, tanto no seu desenvolvemento como nos recentes anos escuros. Abordo tamén a forte dependencia do noso sector ediitorial con respecto da edición educativa e paraescolar, o que na miña opinión axuda a explicar as razóns polas que o chamado «sistema literario galego» nunca chegou a funcionar como tal nin foi capaz de ampliar de forma significativa o seu perímetro integrando a novos públicos. A miña gratitude aos responsables de Sermos Galiza pola súa deferencia por contar coas miñas opinións.

Onte 1152: O libro nos medios

B25gtupIAAAkR7M

Participamos onte na xornada que a Asociación Galega de Editores dedicou a debater arredor do libro e da lectura nos medios, con especial atención ao caso galego. Como era de supoñer, inseridos ambos os dous sectores no proceso de mudanza do seu modelo de actividade e negocio, as catro mesas de debate movéronse nas incertezas dos matices dos grises e, nalgúns casos, no carácter apocalíptico dos negros. Non é doado resumir as achegas da ducia de intervenientes que abordaron as relacións entre os medios impresos e dixitais, a radio e a televisión co actual proceso de hibridación do sector do libro e da lectura. Xaora, tiramos a conclusión da necesidade no marco actual de devalo dos ingresos publicitarios e mudanza do paradigma da comunicación cultural de afondar no concepto de lectura e no de atopar novos modelos de distribución do contido dixital.

Dedicouse a primeira das mesas a reflexionar sobre a cuestión máis xeral, «A cultura nos medios. O caso galego». Xosé Manuel Pereiro confesou que «non cría no xornalismo cultural» e que para el «todo xornalismo debía estar mechado de cultura». «O xornalismo impreso do futuro será cultural ou non será». Camilo Franco cualificou a información actual dos medios sobre cultura como «resignada e con sentido do espectáculo», «preténdese transmitir un discurso brando, non molestemos á xente con novelas e complicacións». Subliñou que para os medios galegos «o que aparece en galego ten carácter cultural. Conciben que Galicia é un país subordinado e a cultura galega é subordinada». Apelou Franco á responsabilidade colectiva, «que comeza nun mesmo», e considerou que hoxe á pregunta non é «”Que poden facer os medios pola cultura galega?” senón “Que pode facer a cultura galega polos medios?”» Manolo Gago comezou afirmando que «vivimos unha crise do negocio publicitario nos medios, non do xornalismo». Presentou datos contundentes sobre a crise de audiencia dos medios de prensa convencional en Galicia, que afecta tamén aos seus medios dixitais, nos que, pola contra, se aumenta o tempo de lectura, xa que «o cliente dos medios dixitais muda o seu comportamento, cunha lectura máis repousada». Afirmou Gago que «os contidos culturais de ámbito galego supoñen apenas o 22 % dos ofrecidos polos medios galegos». Gago ofreceu como escenario prospectivo dos medios en Galicia a eliminación nos medios da información «commodity», a preservación da información sobre Galicia (como espazo de infleuncia), o fortalecemento da información local (onde hai un maio mercado publicitario), e a promoción de áreas potenciais. Insistiu Gago que para el «non existe un público cultural, existen audiencias específicas para a literattura, a ciencia, a música, o audiovisual», así como no papel das redes sociais, onde se fai a conversa, e no papel do xornalista con identidade propia.

A segunda mesa redonda dedicouse a presentación das experiencias sobre a abordaxe do libro e da lectura na rede. Montse Dopico presentou o seu Magazine Cultural Galego e apostou pola especialización da información cultural no eido dixital. César Lorenzo, responsable de Biosbardia, cualificou «o silenciamento do libro galego como unha operación política, con especial incidencia sobre o libro literario». Lorenzo considerou «a fragmentación en internet como unha oportunidade» e apostou por «unha información con rigor, independencia e profundidade». Raquel C. Pinto, membro do equipo de Disquecool, defendeu a internet como salvación para a cultura galega. Para ela «a literatura galega ten un serio problema de imaxe. Precisa que a fagan sexi, divertida, que a convertan en cool, atractiva, sedutora, o que mola, o que consumimos». Por último, Nacho Alonso presentou a experiencia da revista literaria dixital Fervenzas literarias apostando pola posibilidade de que os proxectos dos participantes na mesa puidesen colaborar, «xa que precisamos capacidade de referenciarnos sobre nós mesmos».

A primeira mesa redonda da tarde dedicouse ao libro na radio e na televisión. Ana Romaní presentou nunha fermosa intervención a experiencia de vinte e cinco anos do Diario Cultural da Radio Galega, insistindo en que «a información e a cultura é un dereito e non un privilexio en tempos de ventura». KIko Novoa presentou a experiencia da introdución de contidos literarios no seu programa Galicia por diante da Radio GalegaHenrique Sanfiz, responsable de Radio Fene e Radiofusión, presentou a experiencia de programas como «A Biblioteca Infinda». Pechou o simposio a mesa redonda sobre o libro e a lectura nos xornais. Carme Vidal presentou a experiencia de Sermos Galiza e reivindicou o espazo da cultura nos medios xeralistas. Para ela «o peso da cultura galega responde a liña editorial co medio difunde». Jaureguizar, xornalista da sección de Cultura de El Progreso, propuxo explorar novas formas de ler nunha alianza entre editores e xornalistas. Xesús Fraga, xornalista de Cultura de La Voz de Galicia, reflexionou sobre a crise do modelo no que estamos inmersos.«Creo que os xornais estamos perdendo a preminencia comunicacional, xa non somos o referente sólido, incuestionable. Ao libro estalle pasando algo semellante. A fragmentación, a atomización, a brevidade da lectura actual poñen en cuestión o seu modelo»

Onte 1138: O «blogomilo» no «Sermos»

A_fondo_sermos_06-11-14

Lin con moito interese o «A fondo» que Sermos Galiza dedica esta semana ao blogomillo. Acerta Tati Mancebo, a coordinadora do suplemento, ao escoller as voces que valoran, case dez anos despois, o que foi a primeira rede hipertextual en galego, na que (como sinala Uxía Casal «Gradicela») compartimos afectos e ensaiamos con esta textualidade nova para a maioría de nós. Pareceume fulcral o artigo de Pedro Silva «Goretoxo, fundador de Blogaliza e do movemento de blogs na nosa lingua, no que defende o papel dos blogs como arquivo permanente, unha idea que sempre compartín como esencial. No entorno actual da saturación provocada por redes informativas como Twitter ou sociais como Facebook, onde sobra ruído e lercheo, os blogs manteñen o seu papel central na conformación da identidade dixital dos seus autores, tanto pola posibilidade de acceder ao seu arquivo como pola de etiquetar con detalle o seu contido. Utilidades que, como tamén sinala Gracia Santorum no seu artigo, converten aos blogs en utilísimos recursos didácticos. Como salienta Martín Pawley, outro dos fundadores dos blogs en galego, máis alá da vixencia do «blogomillo» como etiqueta, os blogs continúan sendo o soporte máis cómodo para compartir na rede a escrita en galego, sendo o arquivo fundamental desta textualidade.

Onte 1066: Volver ás librarías

Screen-Shot-2014-0614444-12-at-6.17Mentres continúa «a guerra mundial da edición» entre Amazon e Hachette Book Group, cuxo episodio máis recente foi a carta de novecentos autores propoñendo á distribuidora de Bezzos que retirase o seu boicot ao editor, que consideran tamén «unha represalia selectiva» sobre os autores, aparecen nos Estados Unidos iniciativas de promoción das librarías como alternativa á hexemonía monopolista do xigante da distribución en internet. Até onte non reparara nun simpático artigo publicado no pasado mes de xuño pola revista Esquire (cultura, lecer e tendencias) no que propón ao seu lectorado que se atreva a deixar Amazon e volver frecuentar as librarías independentes. O xornalista, Stepen Marche, ao que non lle falta o humor, emprega un chisco de retranca, para propoñer con toda claridade: «se puideches deixar de fumar, podes deixar Amazon sempre que se sigan estes catro pasos». Un camiño que resumo moi libremente do seguinte teor. Primeiro: «colle o tempo preciso para acudir a unha libraría»; «pasar unha hora nunha libraría curioseando é un auténtico pracer». Segundo: «non leves un título na cabeza, aproveita a estancia na libraría para mercar algo que te chame alí a atención». Terceiro: «fala cos libreiros que son bos lectores e saberán recomendarche»: Cuarto: «déixate sorprender, á libraría cómpre ir abertos para nercar títulos e autores descoñecidos, deixarnos seducir por unha palabra ou por unha cuberta…» Consellos que por coñecidos nunca está de máis lembrar. No marco da crise do libro galego, que nun artigo en Sermos Galiza o editor Francisco Castro considera crítica, cómpre facer convites e chamamentos atractivos coma este de Esquire para volver ás librarías ou ás feiras do libro, como a que hoxe se inaugura en Viveiro.

Onte 719: Revistas en papel

Ademais das publicacións dixitais, leo cada vez máis máis revistas en papel. Ademais das publicadas en galego (Sermos Galiza, Tempos novos, Grial, A Trabe de Ouro e Festa da palabra silenciada) e das vinculadas coa miña actividade profesional (Trama y texturas, Cuadernos de Pedagogía, Revista galega de educación, Clij e Que leer) das que son suscritor, sigo no quiosco co maior interese Panenka (para min a mellor das de fútbol que coñezo), Jot down, Tinta libre e mesmo en contadas ocasións Mongolia ou algunhas das publicacións de cine. Neste proceso de tránsito da comunicación cultural a hibridación (a convivencia dos produtos presentados en diversos formatos e soportes) tamén afecta ás publicacións periódicas (como á prensa diaria e á edición de libros). Non e casual que o agromar destas revistas sempre estea vinculado ao coidado do deseño visual e tipográfico, así como á escolla duns contidos concibidos para unha lectura reflexiva e acougada. Non descarto que a crise das grandes empresas de comunicación ofrecesen unha oportunidade, un oquiño para estes produtos de lectura perdurable que reivindican o xornalismo especializado e de calidade. Neste contexto renace o ilusionante proxecto mensual de Luzes de Galiza que, polo que puidemos comprobar pola lectura demorada do seu magnífico borrador do número cero, comparte idéntica vontade de anovación xornalística e de hibridación comunicacional, ofrecendo os contidos tanto en formato papel como dixital para taboíñas e diversos dispositivos móbiles de lectura. A pesar das profecías sempre interesadas dos gurús dixitais, a comunicación actual caracterízase por esta hibridación dos soportes e formatos, a que cualificamos outras vces como «edición estendida». No espazo comunicacional galego, onde conviven soportes impresos e electrónicos, hai un espazo para a edición e a lectura de revistas en papel. Convén non esquecelo.

Onte 689: Cerco na ría

Saíndo a camiñar ao solpor polo paseo do recheo de Bouzas é unha fortuna demorarse na contemplación da manobra do cerco. Ao pé do enorme aparcadoiro de Citröen media ducia de embarcacións artesanais manteñen o vello oficio de cercar devagariño o cardume. Unha pequena marabilla do cotián que gozamos en xornada de moito balbordo.

Onte 579: Medios en galego

Convidado pola Asociación Cultural O Castro participei, xunto a Carme Adán e Manuel Mera, na presentación en Vigo de Sermos Galiza. Gustei moito que acto constituíse unha defensa da necesidade dos medios en galego e da súa pluralidade. A consideración de Galicia coma un espazo informativo propio; a necesidade de facer visible o pensamento nacionalista e a diversidade do noso pobo; o fomento da lectura e da escrita en galego como comportamentos en defensa da lingua e da nación; a corresposnabilidade cidadá no desenvolvemento de proxectos como Sermos Galiza, Praza Pública ou Galicia Confidencial foron algunhas das cuestións que propuxen na miña intervención. Como tampouco quedaron fóra as dificultades destes medios no momento actual, provocadas pola devaluación que sofrimos e polas incertezas do tránsito entre os paradigmas comunicacionais analóxico e dixital. Unha situación difícil para os medios en galego, como tamén para o conxunto do sector editorial, xa que a pesar de que a edición é híbrida (ese é o caso de Sermos Galiza, que apostou por un modelo de edición expandida, diferenciando algúns dos contidos impresos e dixitais), o modelo de negocio (polo momento) é analóxico, baseado na venda de exemplares e de insercións publicitarias (cunha tendencia á baixa). Pechou as intervencións Manuel Mera, membro do consello da administración de Sermos Galiza, chamando a gañar suscritores para permitir normalizar un proxecto apoiado por un milleiro de accionistas. Interesante este tipo de presentacións.

Onte 231: Sermos Galiza

Coincidindo co aniversario dos Mártires de Carral, apareceu a edición dixital de Sermos Galiza, unha magnífica noticia para o proceso de construción nacional e para o reforzamento do ecosistema da lectura en galego. Gustei da súa vontade de ofrecer unha axenda informativa ampla (no só política) en clave nacionalista, a súa aposta pola presenza nas redes e contar sen complexos con insercións publicitarias, o que supón un exercicio moi de agradecer de corresponsabilidade social sobre o futuro deste novo e importante medio en galego. Anúnciase para o 17 de maio a aparición do semanario en papel, outra noticia para a esperanza. Beizóns para as persoas promotoras do proxecto, todos os azos para as profesionais e longa vida para Sermos Galiza!

Onte 105: Sermos Galiza

A iniciativa social Sermos Galiza consolídase. A piques de rematar a primeira fase de capitalización prevista, as persoas promotoras confesan que apenas falta un 10% dos 300.000 euros previstos como capital social fundacional para crear este grupo de comunicación en galego. Unha moi boa noticia para pechar un ano difícil para o sector da comunicación e da lectura na nosa lingua. Non hai dúbida que unha das prioridades estratéxicas no proceso de construción nacional é contar con medios de comunicación propios en galego, plurais e profesionalizados, capaces de enfrontar o difícil tránsito entre os paradigmas da comunicación analóxica e dixital. Esta é unha travesía complexa, difícil, onde xogamos o futuro do idioma de noso. Cómpre, pois, contar cunha biodiversidade informativa en galego (todos os os medios son necesarios, dende os impresos, dixitais e radiofónicos até os audiovisuais e multimedia), un espazo comunicacional que axude, ademais, a facer sostible o sector da lectura e da literatura en galega, como o resto das industrias culturais na nosa lingua. Non vivimos tempos para desistir nin para resignarnos, como pretende facernos crer o influente partido conformista. Precisamos doses elevadas de esforzo e corresponsabilidade. Longa vida e mellor futuro para o proxecto de Sermos Galiza, unha agra aberta en man común que precisa da tensión e da forza de todas as nosas mans.